Blogs en Χείρων·Chiron » Latinitas Nostra

« Expand/Collapse

Latinitas Nostra

October 06, 2019
Un día en Pompeia
» ‎ Latinitas Nostra

Fantástica animación sobre o que debeu ser o derradeiro día da vida da cidade romana de Pompeia:
September 30, 2019
ROMANAE QVAESTIONES I (MMXIX-MMXX)
» ‎ Latinitas Nostra

Coa chegada do mes de outubro, como cada curso, inaugúrase, para o alumnado da materia de Latín dos diferentes cursos do IES Fontexería, a sección deste blog que chamamos Romanae Quaestiones.

Trátase de buscar a resposta a cada unha das tres preguntas que aparecen, con carácter mensual, neste blog. Todos aqueles alumnos que atopen as solucións a estes pequenos enigmas relacionados coa historia e a cultura da Antiga Roma, poderán engadir ata un máximo de 1 punto á súa nota final do trimestre.

Velaquí as preguntas correspondentes a este mes:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. O 19 de outubro de hai 2.221 anos un xeneral romano poñía fin a unha guerra na que a propia existencia de Roma estivera en xogo na competencia cun inimigo formidable, con quen os romanos libraron tres guerras. De que xeneral falamos, cal era o seu inimigo (o pobo e o seu líder), e a que batalla nos referimos?
II. Como resultado da vitoria definitiva sobre a potencia inimiga citada na quaestio anterior, Roma decidiu deixar en ruínas a súa capital, aínda que pouco despois permitiu a reconstrución dunha nova cidade, xa romana, a pouca distancia da anterior. Pois ben, esa cidade, moi próspera durante séculos, foi conquistada por un inimigo bárbaro xustamente 641 anos despois da batalla da que falamos na anterior quaestio. O nome da cidade xa o debes saber, polo que agora pídeseche o nome do pobo bárbaro e o do seu rei.
III. Cada 19 de outubro uns sacerdotes romanos realizaban unha danza polas rúas da cidade ata chegar ata o outeiro situado máis o sur da mesma. Esta cerimonia celebraba o final da temporada propia, polas condicións meteorolóxicas, para as campañas militares, que principiaba en marzo. Como se chamaba a celebración e cal era o nome colectivo dos sacerdotes que a escenificaban?
September 09, 2019
A guerra da Galia, de Xulio César, en galego
» ‎ Latinitas Nostra

A pesar de que xa foi publicada en maio pasado, con toda a lea do final de curso non atopei tempo para deixar aquí constancia da publicación, por parte de Edicións Laiovento, dunha tradución que preparei do texto clásico de César no que relata, a xeito de informe de guerra, as circunstancias e desenvolvemento da súa conquista da Galia.

O libro contén, ademais da tradución, unha introdución, abondosas notas a pé de páxina e mapas, todo coa idea de contextualizar o relato para axudar o lector actual a comprender unha obra tan antiga, pero tamén tan influente en Europa Occidental, sobre todo a partir do Renacemento.
Pódese mercar directamente na editorial, nesta ligazón:
A guerra da Galia, de Xulio César (Edicións Laiovento, 2019)
Sirva esta nova como limiar para o curso 2019-20, que está a piques de dar comezo.
May 31, 2019
ROMANAE QVAESTIONES IX (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

Xuño sempre marca o final do curso, e con el chega tamén a derradeira oportunidade de aumentar a nota final do trimestre para o alumnado de Latín de 4º ESO e 1º BAC (os de 2º remataron en maio: moita sorte aos que asistan á ABAU!).
Xa que logo, velaquí as derradeiras Romanae Quaestiones do curso:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} I. O día 1 deste mes, hai 2.406 anos, inaugurouse un templo en Roma na honra de certo deus, por ter axudado ó exército na súa loita contra uns inimigos que pouco tempo antes saquearan Roma. A que deus se dedicou ese edificio relixioso e a que inimigos nos referimos?
II. O mesmo día, 42 anos máis tarde, inaugurouse outro templo. Nesta ocasión, certo militar romano prometera a unha deusa que se lle construiría o edificio en agradecemento á axuda que ela prestara contra os mesmos inimigos mencionados na quaestio anterior. De que militar e deusa falamos, e en que consistíu a axuda dela?
III. O 2 de xuño, 842 anos despois do acontecemento mencionado na primeira pregunta, Roma era saqueada durante 14 días por soldados dun pobo bárbaro. Como se chamaba ese pobo e quen era o seu líder?
April 30, 2019
ROMANAE QVAESTIONES VIII (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

Estamos xa en maio, e a de este mes será a derradeira oportunidade que o alumnado de Latín II (2ª BAC) terá para aumentar a nota final do trimestre; como ese alumnado non disporá do mes de xuño, ese posible incremento será de 0,66 puntos, fronte ó habitual de 0,33, que segue vixente para o resto dos cursos.
Así que, uns e outros, mergulládevos na rede para intentar atopar as respostas a estas preguntas, coma sempre, relacionadas coa Antiga Roma.
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. Cada 23 de maio celebrábase en Roma unha cerimonia na que se purificaban as trompetasempregadas nas campañas militares. Como se chamaba esta festa e a que deus estaba consagrada?
II. O mesmo día tamén se celebraba outra festa, na que se depositaban certas flores en certos lugares para honrar a memoria dos que xa non estaban. Que flores se empregaban e como se chamaba esta festividade?
III. O 25 de maio de hai 2.213 anos inaugurábase nun outeiro de Roma un templo na honra de certa deusa, moi importante para os romanos, que en xeral atribuían un importante papel á sorte na vida. De que deusa estamos a falar e en que outeiro se atopaba o seu templo?
April 09, 2019
Novo Prezi: Traducir a Fedro (I)
» ‎ Latinitas Nostra

Seguimos coa idea de orientar os alumnos de Latín II (2º BAC) nas técnicas de tradución. Neste caso, para complementar a que hai pouco fixemos sobre Eutropio, ofrecemos unha sobre Fedro, o autor en verso latino prescrito polo Grupo de Traballo de Latín para a proba das ABAU en Galicia.

Para quen prefira a versión en video, está en YouTube, na nosa canle:
March 31, 2019
ROMANAE QVAESTIONES VII (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

Comeza o trimestre final do curso, onde todos os esforzos chegan ó cumio, esperemos que con éxito. Para contribuír a un bo remate, ofrecemos, como cada mes, a ocasión de que o alumnado de Latín do noso Centro poida sumar ata 0,33 puntos á nota final.
E para iso, como ben sabedes, hai que atopar a solución a estes pequenos enigmas:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} I. Cada 28 de abril celebrábanse en Roma as festas na honra de certa deusa, especialmente venerada polos panadeiros e muiñeiros. Participaban nelas os asnos e as pedras de muíño, que eran adornados con guirnaldas de flores, e non traballaban (nin os animais nin as pedras) ese día. Como se chamaba a deusa e as festas?
II. O mesmo día comezaban outras festas relixiosas, que duraban ata o 3 de maio. Eran famosas pola permisividade que existía eses días no terreo sexual. A xente vestía roupas multicolores, e polas noites as rúas iluminábanse moito. A honrada era unha deusa campestre, que tiña un templo moi preto do Circo Máximo. De novo, como se chamaba a deusa e as festas que a celebraban?
III. O 30 de abril de hai 1.954 anos morría, ós seus 26, certo poeta romano de orixe hispana, autor dun poema épico que narraba un episodio dunha guerra civil romana. Fora acusado de tomar parte nunha conspiración para asasinar ó entón Emperador. De que autor, obra e Emperador estamos a falar?
February 28, 2019
ROMANAE QVAESTIONES VI (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

A piques de rematar o segundo trimestre, chega a derradeira oportunidade do mesmo para sumar décimas á nota final.

Para iso, como cada mes. aquí están as Romanae Quaestiones:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

I. O 19 de marzo, hai 1.784 anos, morría, no curso dunha campaña militar contra os xermanos, certo Emperador romano. Mais non foi en combate contra o inimigo: os seus propios soldados, descontentos por como se desenvolvían as operacións, asasinárono, xunto coa súa nai. Como se chamaban o Emperador e a súa nai?
II. Cada 19 de marzo, en Roma celebrábase un ritual que consistía en purificar relixiosamente as armasque se ían usar na seguinte temporada de guerras. Con que nome coñecemos esta festa?
III. O mesmo día, cada ano, os romanos festexaban algo ben diferente: escolares e artesáns celebraban en familia unha festividade durante cinco días, nos que se intercambiaban agasallos e invitacións a comer. Para o público en xeral tiñan lugar espectáculos de gladiadores (agás o primeiro día). Como se chamaban estas festas e na honra de que deuses se celebraban?
February 10, 2019
Prezi: Técnicas de tradución de textos latinos para 2º BAC
» ‎ Latinitas Nostra

Acabo de elaborar, na plataforma Prezi, unha presentación na que se explican técnicas de tradución de textos latinos aplicadas a Eutropio, o autor en prosa de referencia para as ABAU en Galicia.
A intención é que os consellos que se dan nesta presentación sirvan para afinar as habilidades de tradución do alumnado de 2º BAC. De feito, nela aparecen, condensadas, as nocións que intento transmitir nas miñas clases todos os días.
Espero que lle sexa útil a alguén.
February 01, 2019
Concurso Odisea 2019
» ‎ Latinitas Nostra

Un ano máis a Sociedad Española de Estudios Clásicos, en diferentes seccións do Estado, organiza o concurso Odisea, para alumnado de ensino secundario, coa sa intención de divulgar o coñecemento das nosas materias.
E, como tamén é tradición no noso Centro, inscribíronse nel varios grupos, que son os seguintes:
Normal 0 21 MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman";} OPTIMAE: ANA, AMADORA & AíDA
MACEDONIA: ALBA, PALOMA & ADRIANA
PURÉ DE SENORIA: SABELA, CARLA & ÁNGEL

LXS HARRYS: GALA, ALEJANDRO E LUCÍA
LAREIRA: ANA & LARA
COKESITOTEAM: BRAIS, SERGIO & ÁLVARO
HECTOOOOOOOR: FÉLIX & SARAY
POWER QUEENS: SABINA & MÓNICA
XA NADA: DESIRÉE & LARA
ALELU: ALEXANDRA & LUCÍA
O concurso comeza o luns 4 de febreiro, e accédese a el nesta web:
CONCURSO ODISEA (GALICIA)

MINERVA VOBIS ADSIT!
January 31, 2019
ROMANAE QVAESTIONES V (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

O curso segue, e as ocasións de incrementar a nota final do trimestre dos alumnos de Latín do IES Fontexería tamén.
Ata 0,33 puntos pode conseguir quen responda atinadamente ás Romanae Quaestiones deste mes de febreiro:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}
I. Cada 1 de febreiro celebrábase en Roma unha festa relixiosa na honra de certo deus vencellado ó Inframundo: nun bosque sagrado (lucus) que estaba consagrado a esta divinidade na desembocadura do Tíber sacrificábase un touro de pelo escuro. A que deus nos referimos?
II. O 4 de febreiro, hai 1.808 anos, morría na cidade britana que daquela era chamada Eburacum un Emperador romano que puxera fin a uns anos moi convulsos nos que se sucederon un gran número de gobernantes de moi pouca duración. Disque no seu leito de morte aconsellou ós seus dos fillos, nomeados como sucesores, que só se coidasen de manter contentos ós soldados. Como se chamaba este Emperador e os seus dous fillos?
III. 159 anos antes, o 5 de febreiro, un forte terremoto devastaba certa cidade do sur de Italia. Nos anos posteriores os seus habitantes esforzáronse por reconstruíla, mais eses labores resultaron inútiles, xa que pouco despois a poboación foi totalmente destruída. Como se chamaba a cidade, cal foi a causa da catástrofe definitiva e en que ano se producíu?
January 27, 2019
Cantos emperadores? Canto tempo cada un? Como morreron?
» ‎ Latinitas Nostra

Aquí deixo unha animación que elaborei sobre o número, tempo de reinado e xeito de morrer dos Emperadores romanos, desde o ano 27 a.C. ata o 476 d.C., que é o marco temporal que tradicionalmente se atribúe á duración do réxime imperial romano. Vendo a estatística do final, igual ser Emperador non pagaba tanto a pena. Ou si?
January 21, 2019
Aliquae res de vita Caesarum gentis Iuliae-Claudiae (secundum C. Suetonium)
» ‎ Latinitas Nostra

Sabido é que Gaio Suetonio Tranquilo é unha das fontes principais sobre os 11 primeiros emperadores romanos e mais Xulio César.
A súa obra é unha mina de anécdotas, e moitas delas deixan o lector ó bordo da incredulidade, ademais de incitalo a botar unhas risas.
Aquí deixo unha presentación na plataforma Prezi que elaborei, escollendo fragmentos de Suetonio sobre os cinco emperadores da familia Xulia-Claudia. Contén imaxes, textos latinos e a súa correspondente tradución, que se inclúe no audio.
Espero que vos entreteña, sequera unha chisca.
Por se preferides a versión en video, déixoa tamén aquí:
December 31, 2018
ROMANAE QVAESTIONES IV (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

Novo ano, novo trimestre... e oportunidade de comezalo ben sumando 0,33 puntos á nota final do mesmo.
Se vos apetece, navegade pola rede para ver se atopades as solucións a estes pequenos misterios sobre a Antiga Roma.

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}
I. Cada 22 de xaneiro, desde hai 2.033 anos, celebrábanse en Roma uns xogos populares na honra de certo político que, case sen que ninguén se decatase, cambiara a forma de goberno de Roma. A iniciativa destas festas correspondeu á súa esposa, a quen se atribúe un importante papel -na sombra- nas decisións políticas que tomaba o seu home. Con que nome coñecemos ás festas, ó home na honra de quen se celebraban, e á muller que as mandou instituír?
II. Entre o 24 e 0 26 de xaneiro celebrábanse en Roma outras festas, estas de carácter agrícola. Nelas os habitantes das aldeas veneraban a dúas divindades que tiñan moito que ver cos labores do campo, e pedíanlles que protexesen as sementes que estaban a piques de plantar. O sacrificio ofrecido consistía nunha porca preñada e unha torta feita con cereais. Como se chamaban estas festas e na honra de que deusas se celebraban?
III. O 27 de xaneiro de hai 2.507 anos inaugurouse no Foro Romano un templo na honra de dous deuses xemelgos que, segundo a lenda, apareceran para axudar ós romanos nunha batalla que estaban a manter contra uns veciños ás beiras dun lago. Hoxendía só se conservan tres columnas deste edificio. De que deuses se trata, cal era o pobo inimigo ó que os romanos se enfrontaron daquela, e como se chama o lago xunto ó que se desenvolveu o combate?
November 30, 2018
ROMANAE QVAESTIONES III (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

Con decembro remata o trimestre, e tamén o ano natural. Pero aínda non é tarde para engadir, como máximo, 0,33 puntos á nota final do trimestre, repondendo correctamente ás preguntas que propoñemos a seguir:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}
I. Hai 2.236 anos, o 1 de decembro, un xeneral estranxeiro, que había pouco puxera os pés en Italia atravesando os Pirineos e os Alpes, derrotaba ós romanos na primeira de varias batallas nas que poñería a Roma ó bordo do colapso, aínda que finalmente, anos despois, perdería a guerra. De que xenio militar estamos falando e a que batalla aludimos?
II. Cada primeiro de decembro os romanos celebraban unha festa relixiosa na honra da filla primoxénita (a pesar de que a romana era unha sociedade na que o poder masculino era omnímodo). A deusa honrada nesta ocasión era moi venerada por todos os romanos, e mesmo Xulio César tiña sona de serlle moi devoto. De que festa se trata?
III. O día 3 de decembro, 156 anos despois da batalla mencionada na primeira quaestio, estouraba en Roma un escándalo relixioso: un home participara, disfrazado de muller, nuns ritos relixiosos reservados exclusivamente a mulleres. Os rumores dicían que o fixera en colaboración coa esposa dun importante político da cidade, coa que se sospeitaba que mantiña unha relación adúltera. De que celebración relixiosa falamos, e como se chamaban o seus dous profanadores (home e muller), ademais do esposo supostamente traizoado?
October 31, 2018
ROMANAE QVAESTIONES II (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

Co mes de novembro chega a segunda ocasión para sumar 0,33 puntos á nota final do trimestre.
Para iso, hai que ser quen de atopar as respostas a estas quaestiones:
i. O primeiro día de novembro de hai 2.100 anos, ás mesmas portas de Roma, librouse unha batalla na que un xeneral romano deu fin a un enfrontamento civil que levaba máis de 10 anos, en diferentes momentos, causando moitas mortes. Como resultado, este xeneral asumiu un enorme poder que lle permitiu asasinar a moitos opoñentes e cambiar algunhas estructuras do goberno romano para garantir a supremacía das clases máis altas. Quen foi este político e militar romano, e con que nome coñecemos a batalla?
II. Hai 1.979 anos, o 3 de novembro, nacía en Hispania un rapaz, sobriño dun importante filósofo romano (que mesmo sería tutor dun futuro Emperador), e que se convertería nun sobranceiro poeta, e do que conservamos un poema épico baseado en feitos reais do derradeiro século da República romana (e non en relatos mitolóxicos, como era costume). Como se chamaba este poeta, quen era seu tío, e como se titula o poema?
III. Cada 4 de novembro principiaban en Roma unhas festas, instituídas no ano 220 a.C. por un censor que mandou construír o circo no que se celebrarían (e que leva o seu nome). Estaban dedicados a un deus moi importante, constaban de nove días de espectáculos teatrais, e 3 de espectáculos de carreiras de carros. Como se chamaban o fundador dos xogos (e, polo tanto, o circo no que tiñan lugar), o deus a que estaban consagrados, e os xogos mesmos? Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}
October 01, 2018
ROMANAE QVAESTIONES I (MMXVIII-MMXIX)
» ‎ Latinitas Nostra

Co inicio do mes de outubro arranca tamén a serie de oportunidades para engadir ata un punto á nota final do trimestre. Para conseguilo, hai que ir contestando regularmente as preguntas que, a principios de cada mes, aparecerán neste blog.

E comezamos:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";}
I. Hai 1.988 anos, o 18 de outubro, un alto cargo do goberno imperial romano era condenado a morte e executado por orde do Senado. Este persoeiro fora da máxima confianza de certo Εmperador, ata que este decidiu retirarlla, nun intento de desligarse da impopularidade de moitas das súas accións. Como se chamaban o persoeiro e o Emperador?
II. Dous anos despois, o mesmo día, morría tamén unha muller da familia imperial romana. Disque o Emperador (o mesmo da quaestioanterior) a obrigou a deixarse morrer de inanición: era a súa sobriña política(ó mesmo tempo que filla da súa segunda esposa con outro home), e tamén nai do Emperador que o sucedería. Se desenlías ben todo isto, atoparás o nome desta muller e tamén do seu fillo.
III. O derradeiro Emperador da dinastía da que falabamos nas dúas quaestiones anteriores decidíu que cada 18 de outubro se celebraría unha festa relixiosa na honra de certa deusa, para conmemorar o aniversario da súa maioría de idade. De que Emperador falamos e a que deusa se veneraba ese día?
Initium Cursus MMXVIII-MMXIX
» ‎ Latinitas Nostra

Un novo curso comeza e aquí seguimos, intentando complementar desde este blog a nosa actividade docente, ó tempo que lle damos difusión.Como cada ano, ademais das sesións presenciais, contamos cun espazo para as materias do noso Departamento na Aula Virtual do IES Fontexería. Por outra banda, seguiremos publicando cada mes as Romanae Quaestiones (que dan opción de aumentar ata nun punto a nota final de cada trimestre). Tamén, en fin, aproveitamos esta fiestra á rede para comentar algunhas publicacións ou sitios web que nos parecen interesantes para o alumnado da materia de Latín (4º ESO e máis 1º e 2º BAC), e mesmo para o público en xeral.
June 01, 2018
ROMANAE QVAESTIONES IX (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

Estamos no final de curso, e esta ocasión de incrementar a nota final do derradeiro trimestre atingue só ó alumnado de Latín de 4º ESO e 1º BAC, pois o de 2º BAC rematou xa as clases.
É o momento de poñerlle un bo colofón ó curso atopando a solución a estas tres quaestiones:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. O 23 de xuño, hai 1.939 anos, morría en Roma un Emperador que chegara ó poder logo dun ano de guerra civil e no que se sucederan nada menos que catro máximos gobernantes. Formado como militar, gobernou con suavidade e colaborando co Senado; ademais, baixo o seu mando comezou a construcción dun importante edificio destinado a espectáculos públicos, que aínda se pode ver hoxe en Roma. Como se chamaba este Emperador e cales foron, segundo a tradición, as súas derradeiras palabras?

II. Cada 5 anos, o 25 de xuño comezaba en Roma a celebración duns xogos sagrados, consistentes na organización dunha cacería de touros e unha carreira de cabalos no Circo Flaminio. Foran instituídos en tempos da Monarquía na honra dos deuses do Inframundo. Como se chamaban estes xogos e que rei os instituíra?

III. O 26 deste mes, 284 anos despois, morría outro Emperador, famoso por non practicar a relixión que naqueles anos estaba a impoñerse en Roma, e que quixo restaurar os cultos antigos a nivel oficial. Morreu nunha campaña militar contra certo enemigo estranxeiro do este do Imperio. Con que nome coñecemos a este Emperador, a que relixión se opoñía e a que inimigo nos referimos?
May 01, 2018
ROMANAE QVAESTIONES VIII (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

O mes de maio é especial para o alumnado de 2º BAC: rematan as clases e, para os estudantes de Latín II, é a oportunidade final de sumar décimas á súa cualificación final. No seu caso, a puntuación das Romanae Quaestiones deste mes é dobre, xa que non poden aproveitar para este fin o mes de xuño.
Para eles e para todos, estas son as preguntas:

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. Todos os anos os romanos celebraban unhas festas relixiosas de carácter agrario na honra de certa deusa (un ano os días 17, 19 e 20, ó seguinte os días 27, 29 e 30 deste mes; e así sucesivamente). Os encargados dos ritos eran membros dunha fraternidade sacerdotal moi antiga e respetada. Os rituais duraban tres días: no primeiro, os sacerdotes reuníanse a primeira hora da mañá coa cabeza coroada de espigas; a seguir ían tomar un baño, do que saían a mediodía para celebrar un banquete no que degustaban as primicias das colleitas; o segundo día acudían a un bosque consagrado á deusa e sacrificaban dous leitóns e unha vaca, e máis tarde unha ovella; máis tarde, e logo doutros ritos, cantaban unha canción moi arcaica; o terceiro día repetíanse as cerimonias do primeiro. A que deusa estaban consagradas estas festas e como se chamaba a irmandade de sacerdotes que as conducía?

II. Cada 21 de maio, en Roma sacrificábase certo animal a un deus do inframundo, a quen se pedía protección fronte ás epidemias. De que deus se trata e que animal se lle ofrecía?

III. O 22 de abril, hai 1.681 anos morría na cidade de Nicomedia certo Emperador, decisivo na historia de Roma, que trasladara a capital do Imperio e publicara un famoso edicto autorizando o culto de certa relixión, ata daquela prohibida. Como se chamaba este gobernante e a que cidade trasladara a capital?
April 01, 2018
ROMANAE QVAESTIONES VII (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

Chega o mes de abril, e con el un novo trimestre; e con el, tres novas ocasións de incrementar o valor da cualificación para os alumnos de Latín dos diferentes niveis educativos do IES Fontexería (agás para os de 2º BAC, que só teñen dúas, como se explicará no mes seguintes.
Estas son as tres propostas deste mes:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. Cada 23 de abril os romanos celebraban unha festa na honra de certo deus, a quen pedían que protexese os cultivos de certas plantas moi importantes para a súa economía (e disfrute da vida). A súa institución relacionábase coa lenda do mítico pai fundador da estirpe romana, que procedía de Troia: unha vez en Italia, tivo que enfrontarse a un inimigo local que gañara un aliado ofrecéndolle a metade do mosto que se conseguira na vindeira colleita; o heroe troiano fixo o mesmo co deus a que nos referimos, e debido a iso obtivo a victoria, pois o seu aliado, divino, era máis poderoso que o do seu rival, humano. Queremos saber de que deus se trataba, con que nome se coñecían estas festas, e tamén como se chamaban os tres protagonistas da lenda.
II. Outra festa agrícola era celebrada polos romanos cada 25 de abril na honra dunha divinidade menor, pero que protexía ós cereais contra certa plaga. Realizábase unha procesión ata un bosque dedicado á deidade, e pedíase que a plaga que ameazaba ós cereais pasase ás armas, e que así estas se enchesen de ferruxe. Como se chamaba a divinidade, a que plaga agrícola nos referimos e con que nome coñecemos estas festas tan pacifistas?
III. O 28 de abril, hai 1.986 anos, nacía un Emperador romano que foi un bo amigo dun dos seus antecesores: fora un gobernante odiado pola poboación e o exército, sobre todo nos seus derradeiros anos, nos que pesou sobre el a sospeita de ter provocado un gran incendio en Roma. Curiosamente, a muller deste último fora esposa anteriormente do protagonista desta quaestio, co cal estivo casada con dous Emperadores. De que tres persoas (dous homes e unha muller estamos a falar?
March 01, 2018
ROMANAE QVAESTIONES VI (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

Con marzo remata o segundo trimestre, así que tamén chega a derradeira ocasión para mellorar a nota de cadaquén, atopando as respostas correctas a estas preguntas:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

I. Hai 1.838 anos, o 17 de marzo, morría un Emperador romano que pasou á historia como un gobernante sabio e culto, ata o punto de que é coñecido como “o Emperador filósofo”: mesmo escribiu un libro en grego no que se recollía unha escolma dos seus pensamentos. De que Emperador se trata, como se titula a obra mencionada e a que escola filosófica de pensamento pertencía?

II. Cada 17 de marzo os romanos celebraban unha festa na honra dun deus a quen se atribuía a protección sobre as colleitas, e que se identificaba tamén coa divindade grega vencellada ó viño e ó desenfreo. As anciás ían pola rúa vendendo pasteis e a xente comía ó aire libre, diante das súas casas; por outra banda, os rapaces que alcanzaban a maioría de idade celebrábano mediante unha cerimonia moi concreta. A que deus nos referimos, cal é a divinidade grega coa que se identificaba, como se chamaban estas festas e en que consistía a cerimonia mencionada?
III. O 19 de marzo, 238 anos antes da morte do Emperador citado na primeira quaestio, un importante orador e político romano tomaba o camiño do exilio. O motivo foron as accións legais que un tribuno da plebe emprendeu contra el por ter mandado executar cidadáns romanos sen concederlles o dereito de apelación á Asamblea Popular. De que orador e político estamos a falar, e como se chamaba o tribuno da plebe que actuou contra el?
February 28, 2018
Concurso Odisea 2018 (II)
» ‎ Latinitas Nostra

Rematou a edición deste ano do Concurso Odisea, organizado pola SEEC.

É certo que ningún dos grupos participantes do noso centro chegou á fase de desempate, pero cómpre dicir que case todos eles estiveron ata o último momento intentando atopar as respostas correctas do preguntón. Faltou pouco, e iso debe funcionar como estímulo para mellorar en vindeiros anos. Pola miña parte, parabéns.

E parabéns tamén, un ano máis, á organización, que con moito esforzo mantén viva unha iniciativa que é, penso, un gran beneficio para os estudos clásicos.

Tamén felicitamos ó grupo Η ΤΑΝ Η ΕΠΙ ΤΑΣ, do IES de Melide, que resultou gañador da fase do concurso en Galicia.

Ata o vindeiro ano!
February 05, 2018
Concurso Odisea 2018
» ‎ Latinitas Nostra

Un ano máis, a Sociedad Española de Estudios Clásicos pón en marcha a espléndida iniciativa que constitúe o concurso Odisea.

Outro ano máis, tamén, parte do alumnado do noso Centro respondeu á convocatoria. e formáronse catro grupos:

TARTAFÉTIDOS: Ana, Félix e Sabela (4º ESO).
OPTIMAE: Alba, Aida e Saray (4º ESO).
MIHI: Lucas e Paula (1º BAC).
PROZAC: Victoria e Irene (1º BAC)

O concurso acaba de comezar, neste enderezo

CONCURSO ODISEA 2018

MINERVA VOBIS ADSIT!
February 01, 2018
ROMANAE QVAESTIONES V (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

Camiñamos cara a metade do trimestre, e seguimos a ruta que leva a facer medrar a nota final do trimestre de todo aquel que así o desexe.
Estas son as preguntas correspondentes ó mes de febreiro:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. Cada 24 de febreiro os romanos celebraban un feito moi importante na súa historia, que aconteceu hai hoxe 2.527 anos, e que supuxo un cambio na súa forma de goberno: rematou un réxime e comezou outro, que duraría aproximandamente 500 anos. Con que nome coñecían os antigos romanos esta celebración e a que cambio de réxime aludimos?

II. 720 anos despois do suceso mencionado na quaestioanterior, o 26 de febreiro, morría un Emperador, tras exercer o cargo durante un único ano. Tiña a particularidade de que gobernara asociado co seu irmán, que precisamente ordenou o seu asasinato. Averigua de que dous irmáns estamos a falar, distinguindo entre asasino e asasinado.

III. 63 anos despois do homicidio citado na pregunta anterior nace, o 27 de febreiro, un rapaz que chegaría a ser Emperador, e que cambiaría Roma en moitos aspectos, dos que destacamos dous: fundou unha cidade á que trasladou a capital do Imperio, e tomou unha importante decisión relixiosa. De que Emperador, cidade e medida relixiosa falamos?
December 31, 2017
ROMANAE QVAESTIONES IV (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

Cambiamos de ano, pero non de curso. O mes de xaneiro é o primeiro do segundo trimestre, e a conta para sumar décimas á nota final do mesmo comeza de cero.
Seguindo a mesma mecánica dos tres meses anteriores, velaquí as Romanae Quaestiones de xaneiro:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. Hai 1.619 anos, o 17 de xaneiro, morría en Milán un Emperador de orixe hispana. Pasou á historia por dúas razóns, sobre todo: foi o derradeiro gobernante que mantivo o Imperio unificado e fixo oficial certa relixión. De que Emperador e relixións estamos a falar?

II. 447 anos antes do falecemento citado na quaestioanterior, producíase outro, esta vez o 20 de xaneiro. O finado fora un político que destacara por empregar bandas paramilitares para, mediante o medo, influír nas eleccións ós principais cargos públicos da República romana. O problema foi que lle xurdíu un competidor, co que mantivo fortes enfrontamentos durante tres anos. Finalmente, no decurso dunha liorta na Vía Appia, producíuse o asasinato do protagonista desta quaestio; os seus partidarios levaron o cadáver ó Foro Romano para incineralo, co resultado de que o incendio se estendeu a varios edificios. A que dous violentos políticos nos referimos?

III. Finalmente, 93 anos despois do asasinato descrito na anterior pregunta, morría, tamén de forma violenta, un Emperador, famoso pola súa inconstancia de carácter e mesmo tolemia, nos seus derradeiros anos. O magnicidio foi a culminación dunha conxura que implicaba a varios senadores, e que aproveitaron un momento no que o Emperador se afastaba da súa escolta de soldados xermánicos á saída dun espectáculo. Quen era o Emperador e que senador encabezou a conspiración para asasinalo?
December 01, 2017
ROMANAE QVAESTIONES III (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

Con decembro vai rematar xa este trimestre, e quizais varios alumnos estean en disposición de completar o punto co que se premia a constancia na resolución das pequenas investigacións que mensualmente se propoñen neste blog. De todos xeitos, para quen non aproveitase esta posibilidade nos meses anteriores, as preguntas deste mes tamén suman:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

I. O 25 de decembro de hai 1.743 anos un Emperador instaurou en Roma un culto relixioso que pretendía unificar todas as divindades do panteón grecorromano nunha soa. Moitos historiadores apuntan que foi un intento de combater a expansión do cristianismo mediante o favorecemento doutra relixión monoteísta. Cal era o nome do novo deus e que Emperador puxo en marcha este culto?

II. 235 anos antes do acontecemento mecionado na quaestioanterior, nacía en Roma unha persoa que máis tarse sería Emperador. O seu feito bélico máis importante consistíu en poñer fin a unha guerra nunha provincia que levaba anos causando problemas a Roma, Como castigo ós seus habitantes, saqueou e destruíu o seu edificio relixioso máis importante; ademais, en conmemoración desta guerra erixiuse un arco de triunfo, que aínda se pode ver no Foro Romano. De que Emperador e guerra falamos?

III. Por fin, 153 anos do nacemento citado na pregunta anterior, morría outro Emperador, vítima dunha conspiración. O asasinato produciuse por medio dun gladiador que se estaba a adestrar co propio mandatario. Cal era o nome do Emperador?
November 01, 2017
ROMANAE QVAESTIONES II (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

O mes de novembro trae a segunda oportunidade para os meus alumnos de Latín de incrementar a súa cualificación final de trimestre.
Esperamos que as preguntas do mes pasado non causasen demasiadas dificultades, e o mesmo dicimos das que presentamos a seguir:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

I. Hai 2.025 anos, o 27 de novembro, morría un poeta que está considerado entre os mellores da literatura romana. Escribíu varias coleccións de poemas (un deles, sobre a felicidade da vida retirada, moi imitado en épocas posteriores) e mesmo unha longa composición sobre o mellor xeito de escribir obras literarias. De quen se trata?

II. 403 anos despois, o mesmo día, producíase outra morte, esta vez dun político. Era un asesor dun dos dous Emperadores irmáns que naquela época compartían o goberno do Imperio Romano. Foi asasinado, logo de perder unha batalla, por orde do principal conselleiro do outro Emperador. Queremos saber o nome dos dous Emperadores e dos dous asesores (o asasino e o asasinado)

III. E 55 anos máis tarde, tamén o 27 de novembro, morría unha muller, irmá dos dous Emperadores citados na quaestio anterior, e que fora esposa dun rei xermano e doutro Emperador romano. Como se chamaba esta muller, o seu pai e os seus dous esposos?
October 01, 2017
ROMANAE QVAESTIONES I (MMXVII-MMXVIII)
» ‎ Latinitas Nostra

Coa chegada do mes de outubro aparecen de novo neste blog as ocasións mensuais para que os alumnos das materias de Latín do IES Fontexería poidan aumentar ata nun punto a súa nota de cada trimestre.
Para iso cómpre atopar as respostas ás tres preguntas que a principios de cada mes aparecerán neste blog (xa que logo, cada resposta acertada vale 0,11 puntos).
E velaquí as quaestiones correspondentes a este mes:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

I. O 15 de outubro, hai 2.087 anos, nacía certo poeta romano, moi louvado na súa época e mesmo ata a nosa, autor de tres libros fundamentais na Literatura Occidental. A que poeta nos referimos e cales son os títulos das súas tres obras principais?

II. Probablemente (a data non é segura) o mesmo día, 15 anos antes, morría outro poeta, que compartía co anterior a pertenza a certa escola filosófica da Antigüidade, caracterizada pola busca da felicidade a base de diminuír as nosas necesidades o máximo posible. Trátase de averiguar o nome do poeta, o título da súa única obra, e tamén o da escola filosófica mencionada.

III. Na mesma data, o 15 de outubro, os romanos celebraban cada ano unhas festividades, disque con motivo da liberación do outeiro máis sagrado de Roma con ocasión dunha guerra contra os galos. Nestas festas producíanse carreiras de carros e loitas de gladiadores, todas elas ofrecidas a certo deus. Como se chamaban en latín estes xogos e a que deus honraban?
September 29, 2017
Carmen: "Non paga a pena latar"
» ‎ Latinitas Nostra

O curso pasado, contra o final, o alumnado de Latín I (1º BAC), xunto co seu profesor, preparou unha versión da canción "Non todo é o que parece", de Aerolíneas Federales,co obxecto de demostrar que as declinacións latinas se poden aprender dun xeito divertido. E velaquí o resultado. Graciñas a todos os que participaron, e tamén ós autores da canción, que nos deron permiso para gravala e difundila.
September 24, 2017
Initiium Cursus MMXVII-MMXVIII
» ‎ Latinitas Nostra

Un novo curso comeza e aquí seguimos, intentando complementar desde este blog a nosa actividade docente, ó tempo que lle damos difusión.
Como cada ano, ademais das sesións presenciais, contamos cun espazo para as materias do noso Departamento na Aula Virtual do IES Fontexería. Por outra banda, seguiremos publicando cada mes as Romanae Quaestiones (que dan opción de aumentar ata nun punto a nota final de cada trimestre). Tamén, en fin, aproveitamos esta fiestra á rede para comentar algunhas publicacións ou sitios web que nos parecen interesantes para o alumnado da materia de Latín (4º ESO e máis 1º e 2º BAC), e mesmo para o público en xeral.
Para arrancar as actividades deste curso, deixo aquí unha presentación, elaborada baixo a plataforma Prezi, e coa intención de chamar a atención da importancia da lingua latina e da cultura de Roma na conformación da Cultura Occidental: o latín está moito máis presente en nós do que parece a primeira vista:

LATINA LINGVA VIVIT! ROMA VIVIT!
June 12, 2017
ROMANAE QVAESTIONES IX (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Con xuño chega xa a derradeira oportunidade do curso para aumentar a nota final do trimestre da materia de Latín (en 4º ESO e en 1º BAC, pois 2º BAC rematou xa a súa andaina).
Para iso, como cada mes, cómpre averiguar a resposta ás seguintes preguntas (por certo, pido desculpas por estarmos xa a día 12 e non penduralas antes):
Normal 0 21 MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman";}

O 13 de xuño, hai 1.964 anos, nacía un rapaz que co tempo sería un importante militar romano, encargado de consolidar a conquista dun territorio que levaba xa algunhas décadas sendo obxectivo de Roma. Coñecemos a súa vida sobre todo pola biografía que escribíu o seu xenro, e que conservamos. Como se chamaban sogro e xenro, e de que territorio falamos?

O mesmo día, 293 anos despois, un Emperador promulgaba un decreto que autorizaba o culto de certa relixión, ata daquela perseguida. Como se chamaba ese Emperador e con que nome coñecemos ese decreto?

Cada 13 de xuño comezaban en Roma unhas festas relixiosas que duraban ata o día 15. Durante elas uns frautistas, co rostro cuberto con máscaras, percorrían Roma no medio de orxías e borracheiras. Como se chamaban estas festas e na honra de que deusa se celebraban?
May 03, 2017
Prezi: O exército romano
» ‎ Latinitas Nostra

Aínda que falar de guerra e conquista non resulta agradable, o certo é que o exército romano xogou un papel decisivo na creación do Imperio, e tamén foi un axente importante do que chamamos "romanización".
Concibimos a seguinte presentación, creada en Prezi, como un medio de achegarse á estrutura, funcionamento e evolución do exército romano ó longo de toda a Historia de Roma.
Esperamos que vos guste e vos sexa útil.
ROMANAE QVAESTIONES VIII (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

O pasado mes de abril foron sete as persoas que sumaron 0,33 puntos á súa nota final do trimestre, respondendo correctamente ás Romanae Quaestiones: Paula F., Camino, Paula I. (4º ESO) e María, Allende, Isaac e Sara R. (2º BAC).
Co mes de maio chega unha nova ocasión, que será a derradeira para o alumnado de 2º BAC (por esta razón, a puntuación para eles será dobre).
Velaquí as preguntas deste mes:
Normal 0 21 MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman";}
I. Cada 14 de maio os romanos guindaban dunha ponte ó río Tíber uns maniquís feitos de xuncos, que eran conducidos nunha procesión presidida por varios sacerdotes e sacerdotisas. Con que nome se coñecía ós maniquís, desde que ponte eran guindados e que sacerdotes acompañaban a procesión?

II. O 15 de maio de hai 2.512 anos inaugurouse en Roma un templo, preto do Circo Máximo, no outeiro do Aventino, aínda que houbo polémica arredor deste feito: os dous cónsules do ano en curso aspiraban a ter o honor de presidir a cerimonia, así que o Senado pedíu á Asamblea Popular que decidise quen o faría; esta desginou a un plebeio, polo cal a nobreza patricia (por aquel entón a única autorizada a aspirar ó cargo de cónsul) quedou moi contrariada. De que templo se trata e a que deus estaba dedicado?

III. O mesmo día, 583 anos despois do feito aludido na quaestio anterior, recuperaba o trono certo Emperador (morrería só 4 anos máis tarde) mediante a axuda do mesmo xeneral que anos antes, segundo parece, participara na conspiración que o destronara. De que Emperador e xeneral estamos a falar?
April 25, 2017
"SPQR", de Mary Beard
» ‎ Latinitas Nostra

Segundo di ela mesma, este libro é o resultado dos coñecementos adquiridos, con paixón, pola autora ó longo de toda unha vida de investigación e estudo dos antigos romanos.
Que esta afirmación é certa nótase na capacidade de concisión que demostra á hora de pasar revista a case 1.000 anos de historia, deténdose con agudeza e humor en todos os problemas historiográficos que afectan ó noso coñecemento da antiga Roma.
Trátase dun libro moi ameno e que condensa, sen abrumar, unha gran cantidade de información. Non son escasos méritos. Iso si, disfrutarano máis aqueles que teñan xa certas nocións previas sobre a historia de Roma.
Un pracer, en todo caso.
April 02, 2017
Video: Viri et Mulieres Historiae Romanae (I)
» ‎ Latinitas Nostra

Desde hai unhas semanas, o alumnado de Latín de 4º ESO está a traballar sobre algúns persoeiros de ambos sexos que tiveron o seu protagonismo na Historia de Roma.
As sesións celebráronse na nosa aula habitual e tamén na Biblioteca do Centro. Logo de buscar información a través de medios dixitais e "analóxicos" (as tradicionais enciclopedias e libros temáticos), elaboraron un guión sobre o seu persoeiro, de xeito case telegráfico, e gravaron en video o resultado do seu traballo. Por razóns de espazo, publicaremos catro videos, a razón de cinco persoeiros cada un.
Velaquí o primeiro, protagonizado por Octavio, Paula F., Andrea, Paula I. e Águeda:
ROMANAE QVAESTIONES VII (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Remata xa o segundo trimestre, e durante o mes de marzo aproveitaron a súa ocasión de incrementar a súa nota final varias persoas: Ana, Paula F., Camino e Paula I. (4º ESO), e máis María, Gabriel, Isaac e Sara (2º BAC).
Co mes de abril comeza o trimestre co que acabará o curso, e chega unha nova oportunidade de sumar décimas ás cualificacións.
Velaquí as Romanae Quaestiones para este mes:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} I. O 14 de abril de hai 2.060 anos tiña lugar unha batalla na que se enfrontaron as tropas de dous persoeirosque chegarían a dominar por completo a política romana nos anos vindeiros, pero que neses momentos eran inimigos. A victoria decantouse polo máis novo, aínda que dous dos seus partidarios, cónsules ademais, morreron no combate. Como se chamaban os dous rivais e os cónsules mortos?

II. Cada 15 de abril os romanos celebraban unhas festas cun orixe que remontaba, segundo a lenda, ó segundo rei de Roma: durante unha época de esterilidade dos animais, o rei soñou que podería acabar con ela sacrificando dous animais concretos, pero matando unha soa víctima; non sabendo o rei como facer, certa ninfa díxolle que sacrificase a unha femia preñada. Como se chamaban as festas, o rei, a ninfa, e que femia de animal se sacrificaba?

III. Cada 21 de abril, os pastores de Roma celebran unha festa na honra da súa deusa protectora. Limpaban os cortellos, encendían lumes distribuídos en tres ringleiras e saltaban por riba deles. Como se chamaba a deusa e con que nome coñecemos estas festividades?
March 01, 2017
ROMANAE QVAESTIONES VI (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Co mes de marzo chega a derradeira oportunidade do trimestre para engadir ata 0,33 puntos á nota final.
O mes anterior tomaron boa nota disto Ana B., Paula I. (4º ESO) e máis María, Gabriel, Isaac e Sara R. (2º BAC).
Sen máis, aquí están as Romanae Quaestiones deste mes, que de seguro serán máis doadas para aqueles que participaron no recente Concurso Odisea:
I. O 16 de marzo de hai 1.980 anos falecía un dos primeiros Emperadores romanos, oficialmente de morte natural, aínda que na época había rumores de que o seu sucesor tivera algo que ver nela. Non fora un gobernante moi querido en Roma: disque a xente, ó saber a nova, se botou a rúa para celebralo, pronunciando unha frase que vencellaba a este Emperador co río que pasa por Roma. De que Emperador falamos, quen foi o seu sucesor e que berraron (en latín) os habitantes de Roma?

II. Xusto 418 anos despois da morte citada na quaestio anterior, falecía tamén outro Emperador, neste caso asasinado. Os autores da morte foron os criados dun xeneral que morrera a mans deste gobernante o ano anterior. O devandito militar vencera a un importante inimigo do Imperio, e exercía unha gran influencia no goberno a través da nai do Emperador. Queremos saber o nome do Emperador, o da súa nai, o do xeneral e o do inimigo vencido.

III. Para rematar, o 17 de marzo, 82 anos antes da morte do Emperador mencionado na primeira pregunta, producíase en Hispania unha importante batalla. Nela un victorioso xeneral derrotou ós fillos de quen fora inimigo seu nunha guerra civil, co cal consolidou definitivamente a súa posición dominante na política romana. De que xeneral falamos, como seu chamaba o seu inimigo e con que nome coñecemos esta batalla?
February 16, 2017
Odisea 2017: Desenlace do desempate
» ‎ Latinitas Nostra

Onte acollemos no noso Centro unha sección do desempate da fase galega do Concurso Odisea 2017. Como xa comentaramos, para ela clasificárase un grupo do noso IES: Vagalume, integrado por Noemí, Marta e Adrián, de 1º BAC.
Despois de tres horas de intensa concentración e insistente busca, Vagalume obtivo o quinto posto. Mirando de xeito global a clasificación do concurso, un quinto posto entre máis de 300 participantes está moi ben. Parabéns a eito para estas dúas rapazas e este rapaz!
Parabéns tamén para o grupo Catilina, a quen tivemos o gusto de acoller (xunto co seu profesor, Raúl Gómez Pato), que obtiveron o 3º posto.
Parabéns, desde logo, para o grupo gañador: Invicti, do IES Lama das Quendas, de Chantada. E tamén para Os Espartanos, do IES Marco do Camballón, de Vila de Cruces, que quedou en segundo lugar.
E, un ano máis, o noso sincero e sentido agradecemento e parabéns para a organización deste concurso, que leva desde o ano 2006 facendo máis interesante cada curso para aqueles, alumnos e profesores, que nos dedicamos a ensinar e aprender a enorme riqueza da Antigüidade Clásica.
February 14, 2017
Clasificación para o desempate do Concurso Odisea 2017
» ‎ Latinitas Nostra

Rematou xa o Concurso Odisea 2017, e un dos grupos participantes no nome do noso centro clasificouse para a fase de desempate.
Trátase do grupo VAGALUME, formado por Noemí, Marta e Adrián, de 1º BAC.

De acordo coas indicacións da organización (a quen sempre hai que agradecer o gran labor realizado) noso centro será unha das sedes do desempate. Nel mañá recibiremos, a partir das 17 h, ó grupo Catilina, do IES de Valga, acompañado do seu profesor Raúl Gómez Pato.
Quero agradecer desde aquí o traballo realizado polos grupos do IES Fontexería inscritos no concurso, sobre todo os que continuaron pelexando ata o derradeiro día por conseguir a máxima puntuación.
Agora toca desexar a mellor das sortes para Noemí, Marta e Adrián.
O resultado provisional do desempate coñecerase mañá, a partir das 20 h., neste enderezo web:
CONCURSO ODISEA 2017
February 05, 2017
Comezo do concurso Odisea 2017
» ‎ Latinitas Nostra

Dentro dunhas poucas horas, ás 9:30 de mañá luns, comeza unha nova edición do Concurso Odisea, organizado pola Sociedad Española de Estudios Clásicos, a quen queremos agradecer, un ano máis, o mantemento desta iniciativa, que fai moito por facer visibles as materias relacionadas coa Antigüidade Clásica.

Por parte do IES Fontexería, incscribíronse nesta edición do concurso un total de nove grupos, que implican a 25 alumnos:

- HOOLIGANS: Ana F. & Recesvinto (4º ESO)
- TAM: Águeda, Octavio & Manuel (4º ESO)
- VOCES BRANCAS: Ana B., Lucía & Lucas (4º ESO)
- P DE PIJAS: Paula F. & Paula I. (4º ESO)
- ZOVIRAX: Sira, Victoria & Irene (4º ESO)
- PROMETEO LIBERADO: Miguel, Lorena & Uxía (1º BAC)
- FIMOSVS: Xaquín, Ismael & Brais (1º BAC)
- VAGALUME: Noemí, Marta & Adrián (1º BAC)
- MISCELÁNEOS: María, David & Allende (1º BAC)

A todos eles, moita sorte, e que Minerva vos bote un cable (ou máis).

A ligazón para acceder ao concurso queda aquí:

CONCURSO ODISEA 2017 (GALICIA)
February 02, 2017
ROMANAE QVAESTIONES V (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Normal 0 21 MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman";}
Co final do mes de xaneiro rematou tamén a primeira oportunidade do trimestre para que os alumnos de Latín do IES Fontexería sumasen 0,33 puntos á súa nota final. Esta ocasión foi aproveitada por Ana, Paula F., Camino, Paula I. (4º ESO), e máis por Isaac e Sara (2º BAC).
Para eles, e para todos os demais, aquí están as quaestiones do mes de febreiro.
I. O 21 de febreiro de hai 2.014 anos morría o neto dun Emperador, a quen o seu avó nomeara sucesor tras a morte do pai do rapaz (que non era fillo do gobernante). A causa do pasamento foron as feridas que o protagonista da nosa quaestio recibira no asedio dunha cidade oriental. Queremos o nome do rapaz, o do seu pai, o do avó, e tamén o da cidade.

II. Cada 23 de febreiro os romanos celebraban unhas festas relixiosas na honra dun deus moi importante para as propiedades agrícolas. Grupos de veciños reuníanse para adornar con flores certas pedras, que logo eran rociadas co sangue dun año ou un porcopreviamente sacrificado. Con que nome se coñecían estas festas e a que deus estaban consagradas?
III. O 24 de febreiro, 297 anos despois da morte aludida na primeira quaestio, un Emperador promulgaba un edicto que cambiaba a situación relixiosa dos súbditos do Imperio: a partir de entón, só se podía practicar publicamente unha relixión. Cal era ese culto e quen foi o Emperador responsable da medida?
January 17, 2017
Odisea 2017: Aberto o prazo de inscrición
» ‎ Latinitas Nostra

Un ano máis, a Sociedad Española de Estudios Clásicos (SEEC), a través de diferentes seccións territoriais, pón en marcha o concurso Odisea, co que se pretende, durante uns días, que a Grecia e Roma antigas sexan un pouco protagonistas da vida dos centros.
Desde os inicios do concurso, hai xa 12 anos, o alumnado de Latín, Grego e Cultura Clásica do IES Fontexería ten participado asiduamente.

Este curso, o período de inscrición leva aberto desde o 30 de novembro, e remata o 5 de febreiro (o concurso comeza o 6 de febreiro)
Como cada ano, o profesor responsable deste blog anima ós seus alumnos a se inscribir e participar neste concurso, que nos parece unha moi loable iniciativa, pola que felicitamos sinceramente ós seus promotores e organizadores, que cada ano fan un gran traballo.
O sitio web coas bases e o formulario para a inscrición estan aquí:
BASES DO CONCURSO ODISEA 2017
January 07, 2017
Astérix. Les citations latines expliquées
» ‎ Latinitas Nostra

Os seguidores da serie de banda deseñada Astérix agradecemos a publicación deste libro.
Nel recóllense as expresións latinas que, no seu idioma orixinal, aparecen nos diferentes volumes da serie.
Están ordenadas alfabeticamente, e para cada unha delas ofrécese a orixe e o significado, acompañados de comentarios que fan máis amena a aprendizaxe (iso si, cómpre coñecer algúns feitos da realidade cotiá francesa para comprender todas as referencias, pero nada hai no libro que non se poida atopar mediante unha sinxela busca na rede). Tamén se vai indicando en que volumes da serie aparecen as expresións.
En suma: unha lectura instrutiva e pracenteira a un tempo, de acordo co ideal que o poeta Horacio, co seu prodesse et delectare, proclamou hai máis de 2.000 anos.
ROMANAE QVAESTIONES IV (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Comeza un novo ano, o 2.700º desde a fundación da cidade á que tanto debemos.
O curso está a piques de proseguir, así que deixo xa aquí as preguntas mensuais mediante as que os alumnos de Latín do IES Fontexería poden sumar ata 1 punto á súa nota final do trimestre.
I. Cada 15 de xaneiro celebrábase en Roma unha festa relixiosa na honra dunha deusa relacionada coa maternidade (e das súas dúas irmás). A orixe da festividade remontábase a unha ocasión lendaria, na que as nais romanas se negaran a ter máis fillos en protesta pola derrogación do privilexio de ir en carro. O Senado aceptou levantar a prohibición, e as nais fixeron construír un templo dedicado á devandita deusa, e instituíron a celebración. Queremos saber o nome da deusa e das festas na súa honra.

II. O 16 de xaneiro de hai 2.007 anos reinaugurábase en Roma un templo que fora mandado construír inicialmente 377 anos antes para conmemorar o remate dos enfrontamentos entre dúas clases sociais en Roma. Como se chamaba o templo, quen o construíu inicialmente e quen o reinaugurou?

III. Hai 2.055 anos, o 17 de xaneiro, casaban en Roma dous persoeiros que marcarían a evolución do réxime político romano nos anos futuros. Tanto o home como a muller protagonistas deste casorio divorciáranse previamente dos seus cónxuxes. Cada un deles traía fillos dos matrimonios anteriores: disque el se divorciou o mesmo día que a súa anterior esposa daba á luz á súa única filla; pola súa parte, a muller tiña dous fillos do seu home anterior, e un deles estaba chamado a chegar ó máis alto do poder romano. Hai que averiguar o nome dos dous novos esposos, os dos cónxuxes anteriores, e tamén os dos tres fillos (a filla del e os dous fillos varóns dela).
December 01, 2016
ROMANAE QVAESTIONES III (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
Antes ca nada, unha desculpa. Segundo comunicaron todos os alumnos que buscaron as respostas ás quaestiones do mes pasado, a primeira delas foi imposible de atopar. E, efectivamente, a pregunta estaba mal formulada: a festa en cuestión era na honra de Cibeles, pero tiña lugar do 12 ao 19 de abril (e non de novembro). Perdón polas dores de cabeza causadas e, en compensación, a quen entregou as outras dúas respostas contaralle coma se fosen tres.
Dito o cal, velaquí as preguntas do mes de decembro, que é máis curto que os outros. Así que, bulan vostedes!

I. O 15 de decembro de hai 1.980 anos nacía o que máis tarde sería un dos Emperadores romanos de máis sona, pois pasou á posteridade como un exemplo de mal goberno e mesmo depravación. Non é nada estrano, xa que mandou matar á súa nai, as súas dúas esposas, o seu medio irmán e o seu antigo profesor, entre outros. Cal é o nome deste persoeiro e o dos asasinados que se mencionan?

II. Cada 17 de decembro comezaban en Roma unhas festas na honra de certo deus. En primeiro lugar liberábase á súa estatua da cinta de la que o rodeaba o resto do ano para impedirlle abandonar a cidade. A partir dese momento, a ledicia era xeral: non había actividade política nin xudicial, había vacacións escolares e sorteos de lotería; tamén se ofrecían banquetes públicos e a xente intercambiaba agasallos. Con que nome se coñecían estas festas e na honra de que deus se celebraban?

III. 32 anos despois do nacemento citado na primeira quaestio, morría en Roma un Emperador que durara moi pouco tempo no cargo. E non morreu de calquera maneira: foi capturado, arrastrado polas rúas de Roma, asasinado a golpes e guindado ó Tíber. Quen foi este Emperador e quen foi o seu sucesor?
November 02, 2016
ROMANAE QVAESTIONES II (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Coa fin do mes de outubro rematou tamén a primeira oportunidade para sumar 0,33 puntos máis á nota final do trimestre; e esa oportunidade aproveitárona Ana, Lucía e Camino (4º ESO), e máis María, Isaac e Sara (2º BAC).
Novembro é outra ocasión, para eles e para todos, de seguir sumando. Velaquí as preguntas deste mes:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
I. Cada 19 de novembro celebrábase en Roma un ritual relixioso que consistía en ofrecer un banquete a unha deusa: preparábase o seu templo para a ocasión, dispoñendo un comedor, sacrificábase unha víctima animal e os asistentes compartían, simbolicamente, a carne coa divinidade. Este tipo de festas tamén se ofrecían de cando en vez a outros deuses, e en latín existía un nome común para todas elas. Cal era ese nome e quen era a deusa honrada neste día concreto?

II. Hai 1.954 anos morría en Roma un poeta romano por causa dunha enfermidade que lle afectaba ó estómago. Non conservamos moitas composicións súas, pero todas elas levan un título conxunto que alude á intención crítica con que foron compostas. Quen e o poeta e cal é o título do libro de poemas que temos del?

III. Hai 2.060anos constituíase en Roma unha asociación entre tres homes que concentraban nas súas mans o poder real na antiga Roma. Unha das súas primeiras medidas foi elaborar unha lista de proscripción: os que aparecían nela eran declarados inimigos políticos, o que, na práctica, resultaba ser unha condea a morte. Víctima desta táctica foi, entre outros, un importante orador e político que levaba moitos anos sendo un forte opositor a un dos membros desta coalición. Con que nome coñecemos a esta, que tres homes a formaban, e que orador perdeu a vida a mans súas?
October 02, 2016
Unha novela: "Aníbal", de Gisbert Haefs
» ‎ Latinitas Nostra

Como calquera iniciado na Historia de Roma sabe, Cartago perdeu tres guerras contra Roma (as Guerras Púnicas).
Debido a este feito, a única versión do que aconteceu coa que contamos é a dos historiadores romanos. Como é de esperar, todos presentan os feitos dun xeito favorable á súa patria, pois sabido é que a Historia a escriben os vencedores.

Pois ben: en Aníbal, o novelista alemán Gisbert Haefs compón unha ficción histórica que presenta os conflitos desde o punto de vista cartaxinés. Ademais do gran xeneral que a piques estivo de derrotar a Roma, aparecen nesta novela máis personaxes, os máis deles históricos; pero entre os ficticios destaca Antígono, un banqueiro medio grego e medio púnico que desde moi novo foi un bo amigo da familia Barca, que deu militares de gran valía ó Estado cartaxinés. De feito, Haefs fai que o seu relato estea escrito polo propio Antígono.
O estilo narrativo de Haefs é o característico da novela histórica: respecta o que nos contan as fontes históricas, os acontecementos vanse sucedendo a bo ritmo, e deixa espazo para o retrato psicolóxico dos personaxes máis importantes, aínda que, ás veces, lles atribúe reflexións que parecen máis propias da nosa mentalidade contemporánea.
En suma: unha novela interesante, sobre todo para aqueles a quen lles atraia a figura dun dos maiores militares da Historia.
ROMANAE QVAESTIONES I (MMXVI-MMXVII)
» ‎ Latinitas Nostra

Xa está aquí o mes de outubro, e con el chega, para os alumnos, a primeira oportunidade de aumentar a nota final do trimestre ata en 1 punto.
Como xa saben os que coñecen este blog, para conseguir ese obxectivo cómpre responder correctamente ás tres preguntas que se publicarán cada mes. As respostas pódense atopar mediante unha paciente investigación a través da rede.
Así que, sen máis, aquí están as primeiras Romanae Quaestiones do curso 2016-17:
Normal 0 21 false false false ES X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

I. Vetus novum vinum bibo, veteri novo morbo medeor. Os romanos pronunciaban esta fórmula cando participaban en certa celebración relixiosa na honra dunha deusa que patrocinaba as viñas: misturábase viño vello con novo e recitábase a frase antes mencionada. A que deusa nos referimos e que quere dicir a fórmula?

II. Hai 1.962 anos morría un Emperador moi famoso por certas dificultades que tiña ó falar, que gustaba moito de certa delicia gastronómica e que, segundo os rumores, aproveitou a súa esposa para envenenalo. Que Emperador é e cal era o prato que tanto lle gustaba?

III. E unha sinxela para rematar: cada 13 de outubro, os romanos botaban flores ás fontes e adornaban con guirnaldas as bocas dos pozos. Con que nome se coñecía esa festa?
Initium Cursus MMXVI-MMXVII
» ‎ Latinitas Nostra

AVETE, NAVIGATORES!
Curso novo, mesmas intencións.

Coa LOMCE en marcha, aínda que as modificacións curriculares para a materia de Latín na ESO e no Bacharelato son pequenas, algunha hai. E, debido á falta de información sobre a estrutura da famosa "reválida" (para 4º ESO e 2º BAC, no que nos atingue), debemos comezar o curso partindo dos contidos, obxectivos e estándares de aprendizaxe do decreto sobre o tema que se publicou para Galicia.
Con todo e con iso, a nosa meta e ilusión é a mesma de sempre: achegar ó noso alumnado os (para nós, moi interesantes) mecanismos da lingua latina, e tamén os (para nós, apaixonantes) múltiples aspectos da civilización romana antiga. Tratamos de que non se esqueza unha verdade incuestionable: que o latín aínda ten moita presenza nas linguas que manexamos a cotío, e que moitos elementos da vida dos antigos romanos aínda están vivos na nosa cultura, en pleno século XXI.
June 02, 2016
ROMANAE QVAESTIONES IX (MMXV-MMXVI)
» ‎ Latinitas Nostra

A piques de rematar o curso, este mes ofrécese a derradeira oportunidade para facer medrar a nota final do trimestre, o que de seguro influirá na cualificación final. Para iso, como cada mes, hai que respostar correctamente ás preguntas que ofrecemos neste blog.

Mais antes de expoñer as quaestiones, quero felicitar ós alumnos que aprobaron o curso de 2º BAC e que, non próximos días, realizarán os exames das PAU. Ánimo: AVDENTES FORTVNA IUVVAT!

E xa, sen máis demora, estas son as preguntas do mes de xuño:
Normal 0 21 MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman";}

I. O 9 de xuño de hai 1.948 anos suicidábase, asistido por un liberto, un Emperador romano, probablemente o que peor sona ten deixado. Poucos meses antes, e fartos dun gobernante imprevisible e aparentemente tolo, varios xefes dos exércitos das provincias subleváranse contra el, e o Senado destituíno formalmente, ordenando a súa detención. De que Emperador estamos a falar e cales foron, segundo nos din, as súas derradeiras palabras?

II. Cada 11 de xuño celebrábanse en Roma unhas festas na honrra de certa deusa. Nela as mulleres que só casaran unha vez ían ó templo da deusa e realizaban unha serie de ritos: facían entrar a unha escrava e, a seguir, botábana fóra a golpes; logo suplicaban á deusa polos seus sobriños, ós que levaban no colo e acariñaban. Como se chamaba esta deusa e con que palabra latina se coñecía ás mulleres casadas unha única vez?

III. O 12 de xuño, 30 anos antes da morte do Emperador citado na primeira quaestio, morría tamén a irmá favorita dun dos seus antecesores. Este, tolo de dor, decretou loito oficial, durante o cal estivo castigado coa pena de morte o feito de rir, bañarse ou comer coa familia. Como se chamaba esta muller e cal era o nome do seu irmán?
May 03, 2016
ROMANAE QVAESTIONES VIII (MMXV-MMXVI)
» ‎ Latinitas Nostra

As Romanae Quaestiones do recén rematado mes de abril foron respostadas correctamente por Gabriel e Issac (1º BAC), e máis por Esmeralda, Aldara, Laura L. e Iván (2º BAC).
Comeza maio, e con el unha nova ocasión para sumar décimas á nota final do trimestre: 0,33, para ser exactos (agás para os de 2º BAC: eles, por ser o seu derradeiro mes de curso, poderán sumar o dobre).
E estas son as preguntas deste mes:
Normal 0 21 MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Tabla normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman";}
I. Hai 1.686 anos, o 11 de maio, un Emperador trasladou a capital do Imperio desde Roma a outra cidade, que el mesmo refundara e bautizara cun nome baseado no seu propio. Como se chamaba o Emperador e con que tres nomes nos é coñecida a cidade (o que tiña de antigo, o que o Emperador lle deu e o que ten actualmente)?
II. O 12 de maio, 332 anos antes do feito referido na anterior quaestio, outro Emperador inauguraba un templo, dedicado a certo deus, a quen lle quería agradecer o seu suposto apoio nunha campaña militar que tiña como fin consumar a vinganza sobre os asasinos do seu tío avó e pai adoptivo. Queremos o nome dos catro personaxes implicados neste asunto (o Emperador, o seu pai adoptivo e os seus dous principais asasinos), e tamén o do templo.
III. O 13 de maio, 33 anos antes da inauguración do templo mencionado na pregunta anterior, morría un importante historiador romano, ó que debemos dúas obras importantes: unha sobre un intento de golpe de Estado que tivo lugar cando el tiña 23 anos, e outra sobre unha guerra que Roma mantivo cun rei do norte de África. Como se chamaba o historiados e como se titulaban esas dúas monografías?